‘Na dat besef voelde ik me toch best verraden.’

Larissa (19) is een derdejaars student aan de hogeschool Inholland in Diemen. Ze studeert daar Leisure & Eventmanagement. In haar zoektocht naar een volledig duurzame kledingkast komt ze achter waarheden die ze niet had zien aankomen. Is duurzaam shoppen wel zo duurzaam?

Haar karamelkleurige haar valt sierlijk over haar schouders terwijl ze met haar handen een tweedehands, beige pantalon gladstrijkt. Ze heeft een groen DIY-topje aan en haar vintage tasje past goed bij het geheel. We zitten in haar kamer, waarin verschillende vintage finds, potjes, schaaltjes en schilderijtjes, de ruimte een gezellige sfeer geven. In de afgelopen twee jaar heeft ze een grote verandering gemaakt in haar leven. Ze koopt alleen nog maar tweedehands kleding. ‘Ik vond thriftshoppen altijd al heel leuk, omdat je op die manier unieke kleding kan scoren. Ik houd er niet van als ik hetzelfde draag als iedereen.’

Toen ze erachter kwam wat voor impact de mode-industrie heeft op de wereld, zag ze dit als een cruciale keuze. ‘Ik kwam erachter door me te verdiepen in de schade die het kan brengen en sindsdien wil en ga ik nooit meer terug. De schade die de modewereld achterlaat is gewoon té groot. Ik koop niks meer bij fast-fashion stores.’ De modewereld is namelijk de op een na meest vervuilende industrie in de wereld (Demkes, 2019). Larissa vindt het welzijn van het milieu erg belangrijk en naast haar keuzes in kleding eet ze ook al 4 jaar vegetarisch. In de afgelopen jaren is ze actief bezig geweest met duurzame mode. Ze koopt bij kringloopwinkels, via de app Vinted en maakt regelmatig zelf DIY-kledingstukken van haar tweedehands vondsten. Naast haar liefde voor het milieu, heeft ze ook een liefde voor mode en dat is te zien. Tas, na tas, na tas vol met kleding kwam ze thuis. Bestelling na bestelling kwam binnen. Ik kijk naar de half openstaande, witte deuren van haar kledingkast en veronderstel dat de kast aardig vol moet zitten. De stapel aan kleding groeide, terwijl ze nog steeds de opvatting had dat ze extreem duurzaam bezig was. Tot ze een paar goede boeken had gekocht over duurzaamheid en duurzame mode. Dit is een goede gids (Eyskoot, 2020) en A sustainable wardrobe (van den Sigtenhorst, 2020). Marieke Eyskoot en Stephanie van den Sigtenhorst delen in deze boeken een uitgebreide gids voor een duurzaam leven en een duurzame kledingkast, met feiten en cijfers over de impact. Deze twee boeken verdiepten haar kijk in de wereld van duurzame mode en duurzaamheid en wat ze las had ze niet aan zien komen: ‘Na dat besef voelde ik me toch best verraden. Eerst werd tweedehands shoppen erg aangeprezen als dé duurzame oplossing en nu kwam ik erachter dat óók dat niet goed is.

Het komt erop neer dat alles wat je consumeert op een bepaalde manier bijdraagt aan vervuiling of een minder gezond milieu. Dat is een deprimerend besef.’ Ze staart even naar buiten. Ze vond het lastig om dit te lezen, maar toch heeft het haar gedrag niet erg veranderd. ‘Niemand kan een perfect duurzaam leven leiden, er is namelijk altijd wel iets wat je doet dat slecht is. Ik doe mijn best. Ik doe wat ik kan doen en daar probeer ik mijn weg in te vinden.’ Ze vertelt dat wat ze doet in zekere zin slecht is, maar wel een stuk minder slecht dan de fast-fashion industrie steunen. ‘Als iedereen minder slecht leeft wordt het toch automatisch beter?’ Op de vraag waarom ze haar gedrag niet méér heeft aangepast, door bijvoorbeeld minder te kopen, antwoordt ze: ‘Ik weet eigenlijk ook niet hoe het nou echt beter kan in mijn situatie. Ik weet dat niks kopen het beste is, maar wat ik nu doe is het meest haalbare voor mij. Ik houd van kleding en er leuk en trendy uit zien. Ik wil me goed voelen.’ Soms heeft ze het idee dat ze nog een lange weg te gaan heeft, maar als ze aan anderen vertelt dat ze alleen tweedehands kledingstukken koopt, reageren mensen erg verbaasd. Ze geloven het niet en vinden het onwaarschijnlijk dat dat kan, terwijl ik er nog zo leuk uit zie. ‘Als ik dat hoor vind ik dat ik toch best goed bezig ben. Ik inspireer anderen en heb vergeleken met anderen al een grote stap gezet.’ In de toekomst zie ik mezelf zo doorgaan, al hoop ik wel dat er ooit écht goede, duurzame, eerstehands kledingstukken te koop zijn.